Zonnepanelen die elektriciteit leveren, worden ook wel PV-panelen genoemd (Photo = licht, Voltaïsch = stroomopwekkend). Om energieneutraal te worden, zijn voor een gemiddeld rijtjeshuis 20-22 panelen nodig. De panelen plus het installeren kosten gemiddeld zo’n €500 per paneel (vanaf 18 panelen, bij 10 is €600 per paneel realistischer).

Bij het plaatsen van zonnepanelen zijn er drie belangrijke factoren waarmee je rekening moet houden:

• ligging van de zonnepanelen ten opzichte van de zon
• hellingshoek
• schaduwfactor van je dak

Ligging ten opzichte van de zon

Zonnepanelen op een dak gericht naar het zuiden leveren het hoogste rendement. Maar een huis met een puntdak, kan beter zonnepanelen op oost en west hebben, dan op zuid en noord. Dat levert samen meer op. Voor een plat dak geldt dat ook een oost-west oriëntatie van de zonnepanelen het hoogste rendement oplevert, vergelijkbaar of hoger dan een zuidoriëntatie. Dankzij een oost-west oriëntatie met een lage opstellingshoek vangen de zonnepanelen over een hele dag gelijkmatiger zonne-energie op. Er kan heel veel tegenwoordig. Het is niet meer zo dat alleen een dak op het zuiden geschikt is.

Hellingshoek en schaduwfactor

Bij de oriëntatie van je zonnepanelen is het ook belangrijk om rekening te houden met mogelijke schaduw. Controleer daarom op voorhand welke plekken van je dak op welke delen van de dag geen zon, maar schaduw vangen. Als je woning een plat dak heeft, zal een installateur de panelen schuin zetten en met ballast verzwaren. Een volledig horizontaal zonnepaneel (plat liggend) levert namelijk minder rendement, omdat de panelen vuil worden en niet schoon spoelen door een regenbui. De zonnepanelen op een plat dak gericht op het zuiden staan in rijtjes, met steeds een stuk ertussen, zodat ze geen schaduw op elkaar werpen. Zonnepanelen die oost-west worden geplaatst staan tegen elkaar als een soort tentjes zodat ze geen schaduw op elkaar werpen.

Voor daken die weinig belasting kunnen hebben, zijn er tegenwoordig ook lichtgewicht panelen uit Nederland.

Parallel geschakeld versus in serie

Zonnepanelen kunnen parallel of in serie geschakeld worden. Parallel betekent dat elk paneel zijn eigen individuele micro-omvormer heeft en dat de panelen elkaar onderling niet beïnvloeden als er bijvoorbeeld schaduw op valt.
Goedkoper is het om alle panelen in serie te schakelen en dan met één omvormer de totaal opgewekte gelijkstroom om te zetten naar wisselstroom. Nadeel van dit systeem is dat als er één of meerder zonnepanelen minder stroom produceren dat ook de opbrengst van de overige panelen verlaagt. Door innovatie zijn daar nu twee oplossingen voor.

De eerste oplossing: individuele optimizers achter elk paneel. Wanneer er schaduw valt op een paneel zorgt de optimizer voor een aangepaste stroom en spanning, zodat de rest van de string niet minder produceert. De tweede oplossing: string-omvormers met Maximum Power Point (MPP)-tracking. De omvormer zoekt continu naar de optimale spanning-stroom combinatie waarbij de string maximaal stroom produceert. Het maakt gebruik van de overspanningsbeveiliging in elk zonnepaneel, waardoor een paneel dat minder produceert c.q. in de schaduw ligt wordt uitgeschakeld, zodat het de productie van de rest van de string niet meer nadelig beïnvloedt. Beide oplossingen werken even goed, maar als er meer dan twee verschillende dakvlakken zijn werken optimizers beter. Voordeel van optimizers is ook dat je de opbrengst van elk individueel paneel kunt uitlezen.